AUTEURSRECHT - Invoering panoramavrijheid

01/08/2016

Wet van 27 juni 2016 tot wijziging van het Wetboek van economisch recht met het oog op de invoering van de panoramavrijheid (Belgisch Staatsblad 5 juli 2016).

Neemt u ook wel eens een foto van een bekend gebouw of beeld op een plein of straat in België? Wat indien dat gebouw of beeld auteursrechtelijk beschermd is?  De vraag die dan meteen rijst is of u die foto wel mocht nemen indien u geen toestemming had van de auteur van dat gebouw of werk? Wat als ik die foto wens te delen op sociale media (bv. facebook)?

Vóór de Wet van 27 juni 2016 had u, ingeval het gebouw of beeld aan de voorwaarden voldeed om voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking te komen, steeds de toestemming van de auteur nodig om die foto te nemen (behoudens de uitzondering van de thuiskopie) en mee te delen aan het publiek. Voornoemde Wet van 27 juni 2016 bracht hier echter verandering in, dit door de invoering van de “panoramavrijheid” in het Belgische recht. Een auteur kan zich bijgevolg niet meer verzetten tegen een reproductie (in om het even welke vorm (foto e.d.)) en de mededeling ervan aan het publiek indien aan alle volgende voorwaarden voldaan is:

• het dient een werk van beeldende, grafische of bouwkundige kunst te zijn (dus geen letterkundig werk);het werk dient zich op het openbaar domein te bevinden, waar het permanent bereikbaar is voor het publiek (het geldt dus niet voor openbare musea of het interieur van gebouwen die niet permanent geopend zijn voor het publiek);
• de reproductie van het werk moet gebeuren zoals het zich daar bevindt, dus in zijn huidige omgeving;
• de normale exploitatie van het werk mag niet onmogelijk gemaakt worden en de wettige belangen van de auteur worden niet op een onredelijke manier geschaad.

Er kan niet anders dan besloten worden dan dat de Wet van 27 juni 2016 de rechten van de auteur beknot, dit ten voordele van de individuele vrijheid van ieder. De Wet van 27 juni 2016 voert zo een bijkomende uitzondering in op de vermogensrechten van de auteur. De andere uitzonderingen (bijvoorbeeld de thuiskopie) blijven onverminderd bestaan.

Voor wie naar het buitenland gaat, is het tenslotte nog wel interessant om te weten dat landen zoals Frankrijk, Griekenland en Italië de panoramavrijheid tot op heden niet kennen, al is er de dag van vandaag in Frankrijk wel een discussie aan de gang om de panoramavrijheid ook daar in te voeren.

De wet is in werking getreden op 15 juli 2016.

Voor meer informatie kan u steeds terecht bij Steven DE COSTER en/of Steven MARIS.

Tekst wet op panoramavrijheid: zie onderstaande link. Auteursrecht – panoramavrijheid